PROJEKT

Psychologiczne, środowiskowe i genetyczne czynniki związane z nadwagą i otyłością młodych dorosłych

Celem przedstawionego projektu jest zbadanie interakcyjnego oddziaływania czynników genetycznych, środowiskowych i psychologicznych wśród młodych dorosłych Polaków. 

Liczne badania wykazały, że otyłość jest złożonym zagadnieniem zdrowotnym wynikającym z oddziaływania różnych czynników. 

Poza czynnikami genetycznymi, wyróżnia się równie ważne środowiskowe i psychologiczne. Czynnikami środowiskowymi związanymi z nadwagą i otyłością mogą być ograniczona aktywność fizyczna związana np. z typem wykonywanej pracy czy dostęp do złej jakości, wysokokalorycznej żywności. 

Czynniki psychologiczne to np. dezadaptacyjne metody redukcji stresu, problemy emocjonalne czy przewlekły stres oraz niezdrowe nawyki żywieniowe. Czynnikiem psychologicznym związanym z nadwagą i otyłością jest również występowanie obniżonego nastroju i zaburzeń depresyjnych. Istnieje złożony związek między depresją a otyłością, który działa w obie strony. Z jednej strony, osoby z nadwagą i otyłością są bardziej narażone na depresję ze względu na społeczne, emocjonalne i fizyczne skutki otyłości, takie jak stres spowodowany odczuwaniem dyskomfortu związanego ze swoim ciałem, wstydem i stygmatyzacją. Z drugiej strony, depresja może prowadzić do otyłości poprzez wpływ na styl życia, w tym na aktywność fizyczną, poziom stresu, nawyki żywieniowe oraz na poziom hormonów, takich jak kortyzol i grelina. Badania wykazują, że osoby z otyłością mają większe ryzyko wystąpienia depresji niż osoby o prawidłowej masie ciała, a ryzyko to zwiększa się wraz ze wzrostem masy ciała. Ponadto, osoby z depresją częściej wykazują skłonność do objadania się, jedzenia w nadmiernych ilościach i wybierania niezdrowych produktów spożywczych oraz niskiej aktywności fizycznej, co powoduje zwiększenie masy ciała. 

W przedstawianym projekcie chcemy przeprowadzić analizę genomu młodych dorosłych  osób z nadwagą i otyłością, pod kątem wariantów (polimorfizmów) genów, które w międzynarodowych badaniach asocjacyjnych całego genomu (ang. genome-wide associacion studies, GWAS) zostały wskazane jako geny mające związek z rozwojem nadwagi/otyłości, depresji lub miały związek z poziomem aktywności ruchowej. Tego typu analiza uwzględniająca interakcję różnych grup genów odpowiadających za te trzy odmienne czynniki nie była prowadzona w populacji polskiej.